7 tips om jouw assertiviteit te vergroten

dickdezwart • 12 december 2023

Assertiviteit, een sleutelbegrip in de sociale psychologie, draait om de manier waarop je in sociale situaties met anderen omgaat.




Assertief zijn betekent opkomen voor jezelf en je standpunten uiten zonder (woordelijk of fysiek) agressief te worden. Voor velen is dit een uitdaging, maar gelukkig is assertiviteit een vaardigheid die je kunt ontwikkelen. In deze blog ontdek je wat assertief gedrag inhoudt en krijg je een aantal tips om je assertiviteit te vergroten.


Hoe ziet assertief gedrag eruit?

Assertief gedrag uit zich op verschillende manieren. Een greep uit de mogelijke uitingsvormen:


  • Op een vriendelijke maar duidelijke manier zeggen wat je wel en niet wilt of vindt.
  • Verzoeken durven weigeren en 'nee' durven zeggen.
  • Emoties durven uiten en kwetsbaarheid tonen.
  • Kritiek durven geven en ontvangen.
  • Complimenten kunnen geven en ontvangen.
  • Je eigen keuzes maken zonder je druk te maken over de mening van anderen.
  • Voor jezelf spreken door vanuit de ik-vorm te communiceren.
  • Goed luisteren en de ander aankijken.
  • Conflicten niet uit de weg gaan, maar ze durven aangaan.
  • Bij je standpunt blijven, zelfs als anderen het er niet mee eens zijn.


Assertiviteit als communicatievorm

Je 'bent' niet assertief, maar je 'gedraagt' je zo. Assertiviteit is dus geen vast persoonlijkheidskenmerk maar eerder een communicatievorm. In de psychologie worden vier communicatiestijlen onderscheiden:


1. Passief

Je steekt je kop het liefst in het zand en gaat de confrontatie uit de weg. Je laat het initiatief aan de ander, uit angst om een conflict uit te lokken. Dit leidt tot een lose-win situatie.


2. Agressief

Je walst over de ander heen om eigen gewin te behalen, resulterend in een win-lose situatie. Jij wint, maar het gaat te koste van de relatie.


3. Passief-agressief

Combinatie van uitstellen, vermijden en slechte communicatie, leidend tot een lose-lose situatie. Slecht voor jezelf en zeker ook niet helpend voor de ander.


4. Assertief

Je bent helder en duidelijk in je communicatie, spreekt je gedachten uit. Je bent direct naar jezelf en naar anderen en neemt verantwoordelijkheden voor je acties. Je bent eerlijk en oprecht en respecteert zowel de ander, als jezelf: zo ben jij blij, de ander blij, is iedereen blij. Win-win.


Deze vorm van communiceren komt in de hedendaagse psychologie als beste communicatievorm naar voren. Je bent helder in je communicatie, spreekt je gedachten uit, bent direct naar jezelf en naar anderen en neemt verantwoordelijkheden voor je acties. Je bent eerlijk en oprecht en respecteert zowel de ander, als jezelf: jij blij, de ander blij, iedereen blij. Win-win



Hoe ontwikkel je assertief gedrag?

Als je dit leest, denk je misschien dat assertief gedrag iets is kunstmatigs en onnatuurlijk is. Maar het is juist jouw eigenlijke natuurlijke-staat-van-zijn (vrij naar Jan Geurtz). De kunst is dus zo dicht mogelijk bij jezelf te blijven en eerlijk te zijn naar je eigen wensen en grenzen. Hier de 7 tips die je beloofd waren.


Tip 1: Ga uit van je eigen kracht en waarde

Bedenk dat je net zoveel waarde hebt als anderen, wat essentieel is in conflictsituaties.


Tip 2: Vraag om wat je wilt

Laat anderen niet raden wat je nodig hebt. Durf te vragen, wetende dat nee hebben en ja kunnen krijgen beide mogelijkheden zijn.


Tip 3: Spreek in de ik-vorm

Communiceer helder over je eigen gevoelens en vermijd anderen te veroordelen.


Tip 4: Wat anderen van je denken, gaat jou niets aan

Laat de zorgen over wat anderen van je denken los om vrijer je gedachten en gevoelens te uiten.


Tip 5: Wees duidelijk en geloof wat je zegt

Maak concreet kenbaar wat je voelt en denkt zonder anderen te kwetsen. Ondersteun je woorden met passie en energie, wat je boodschap krachtiger maakt


Tip 6: Vat het niet persoonlijk op

Beschouw problemen zakelijk en formuleer een helder antwoord zonder het persoonlijk op te vatten. Over dat 'persoonlijk opvatten' lees je meer in een eerder blog.


Tip 7: Let op je lichaamshouding en blijf oefenen!

Een rechte rug, opgeheven kin en oogcontact bevorderen een krachtige lichaamstaal. Oefen je verbale en non-verbale vaardigheden door open gesprekken te voeren en te luisteren naar anderen.


Simpel toch? Nee hoor. In het echte leven zal je vaak teruggeworpen op je oude patronen en gedrag. Maar alle stapjes helpen, beginnend bij de bewustwording.


Wil je assertiviteit verder ontwikkelen? Overweeg dan de online training die binnenkort beschikbaar komt op de trainingsomgeving. Hou de berichtgeving daarvoor in de gaten. Een stap naar zelfverzekerd communiceren!


ps: Mis niks meer en meld je aan voor mijn 2-wekelijkse Updates. Gratis in jouw in-box.

Maak korte metten met micro-agressie

door dickdezwart • 13 januari 2025
Waarom je van Jakhals-taal naar verbindende communicatie moet switchen.

De zomer van verbinding

door Dick de Zwart • 5 juli 2024
Waarom het belangrijk is om echt even af te schakelen.

De kracht van Giraffe taal

door dickdezwart • 23 mei 2024
Over hoe we beter kunnen luisteren en communiceren als we Giraffe-oren opzetten. Marshall Rosenberg deelt zijn waardevolle inzichten.

De TED-methode: Tips voor een geweldige presentatie

door Dick de Zwart • 27 februari 2024
Dit blog is een onderdeel van mijn zoektocht naar de formule die ervoor zorgt dat jouw verhaal blijft hangen. En dan vooral in positieve zin! In die zoektocht stuitte ik op het boek van Chris Anderson: De TED-methode. Ik deel graag met je hoe dit boek ons dichterbij de ultieme presentatieformule brengt. k ons dichterbij de ultieme presentatieformule brengt.

Het Imposter Syndroom: Wanneer val ik door de mand?

door dickdezwart • 31 januari 2024
Ken je dat stemmetje in je hoofd dat fluistert: "Wanneer ontdekken ze dat ik eigenlijk helemaal niets kan?"

Leiderschap met een Ziel: De Spirituele Revolutie in de Boardroom

door dickdezwart • 21 november 2023
Het spirituele perspectief op Leiderschap: Verbinding en betekenis

Grip op je gedrag door Transactionele Analyse

door dickdezwart • 31 augustus 2023
“ Jij komt altijd te laat op onze meetings! ”, schreeuwt de de een. “ Nou, pffff, ik kan er ook niks aan doen. Het was superdruk onderweg! ”, stamelt de ander.

Fan van de dramadriehoek

door dickdezwart • 23 augustus 2023
De dramadriehoek is ontworpen door Stephen Karpman. Het laat zien dat je gevangen kunt zijn in een steeds terugkerend patroon van aanklagen, redden en het slachtoffer zijn. Hoe herken je dit patroon en hoe overstijg je het?
Marketing na corona: 3 blog tips

Marketing na Corona: 3 blogs die mij inspireerden

door dickdezwart • 14 december 2020
“Nog even de tanden op elkaar”, hoor ik mezelf zeggen tegen mijn ouders. “Binnenkort kunnen we vast wel weer met de familie iets leuks doen”. Alsof op een of andere magische manier alles weer bij het oude is. Reality check: dat gaat niet meer gebeuren. En er zijn ook positieve ontwikkelingen. Voor ons als marketeers zijn het bijzondere tijden. Digitalisatie is nog nooit zo snel gegaan. Marketing in ‘het nieuwe normaal’. Wat is dat? Wat is er eigenlijk veranderd in het consumentengedrag, en hoe gaan wij, als marketeers daarmee om? Ik heb drie blogs op een rijtje waardoor ik me geïnspireerd voelde. Het is het topje van een ijsberg aan mega-interessante verhalen. Dus meer info volgt als je In blog nummer 1: Eric van Hal, van Mediaweb zette in zijn laatste blog 22 trends op een rijtje. Korte recap: De digitalisering is in een stroomversnelling terecht gekomen en marketingtechnieken schuiven op naar meer en meer persoonlijk. En op de plaatsen waar de mensen zich in privé tijd bevinden. Blog nummer 2: In een blog op Adformatie wordt ons op het hart gedrukt dat elke marketeer zich moet afvragen hoe de wereld van de klant veranderd is door deze crisis. Is het achterliggende klantprobleem veranderd? En niet blind varen op de marketing koers van pre-corona. Blog nummer 3: Pieter Voogt schrijft op Marketingfacts dat wij, als marketeers, na de coronacrisis flink aan de bak moeten om de achterstand die de crisis ongetwijfeld heeft veroorzaakt, zoveel mogelijk goed te maken. De kans is aanwezig dat daarvoor ook nog eens minder budget beschikbaar is, omdat in geval van een negatieve cashflow het marketingbudget nu eenmaal een 'makkelijk slachtoffer' is. Dat betekent dus dat we als marketeers nóg creatiever moeten zijn. Een mooie gelegenheid om onszelf en onze meerwaarde te bewijzen! Kortom: Genoeg leesstof te vinden. Mijn persoonlijke take away is ‘ denk vooruit ’. Ook deze crisis gaat voorbij. En snap je dan je klanten nog? Blijf dus flink communiceren, luister intensief en stuur bij waar je kan. Op naar 2021!
ZZP-ers en Lifters

ZZP-ers en lifters, welk vertrouwen delen zij?

door Dick de Zwart • 23 oktober 2019
Het eerste jaar als zelfstandige zit er op, in september at ik met vrouw en kinderen een taartje op mijn leven als ZZP-er. Een turbulent jaar, een leerzaam jaar, stapels nieuwe contacten, inzichten en plezier. Maar ook een uitdagend jaar. Want je weet nooit precies wat de (nabije) toekomst brengt. “Niks voor mij, die onzekerheid”, zeggen veel van mijn vrienden. En dan denk ik, waarop vertrouw ik eigenlijk? Met welke overtuiging neem ik het risico om sterk te durven variëren met mijn inkomsten? Op die momenten denk ik terug aan de vakanties toen ik, als student, door Europa liftte. Met een rugzak, lichtgewicht tentje, slaapzak, gaspitje en liftbord stond ik geregeld langs de weg. Naar Engeland, Frankrijk, Spanje of naar welke andere plek dan ook. Hoe vaak heb ik gedacht: “ik sta hier niet goed, ik kom nooit weg” of, “deze lift brengt me niet waar ik heen had willen gaan”, “Help!!” Maar, ik kwam altijd weer weg, ik kwam altijd aan op mijn bestemming en ook weer veilig thuis. OK, de route was vaak een beetje anders, de tijdsinschatting klopte vaak niet en er waren andere onverwachte situaties. De enige constante was dat het altijd lukt. Het was een wetmatigheid, geen geluk. "De enige constante was dat het altijd lukt. Het was een wetmatigheid, geen geluk." En zo leef ik ook mijn ZZP-leven. De bestemming is min of meer bekend; ik wil mensen en organisaties verder helpen middels betere en eerlijke (marketing)communicatie. Maar hoe ik daar kom, en wanneer… geen idee. En dan vertrouw ik dus op mijn geloof in de wetmatigheid waarmee ik ook altijd liftte: het komt altijd weer goed. Ik lift, zogezegd, mijn weg door mijn professionele leven. Met vol vertrouwen, verwachting en plezier. "Ik wil mensen en organisaties verder helpen middels betere en eerlijke (marketing)communicatie" Mijn gedachten aan deze vergelijking en de zekerheid die ik eruit put, veranderen op slag mijn zorgen over mijn volgende opdracht in een verwachtingsvolle nieuwsgierigheid. Hier sta ik, rechtop, glimlach op mijn gezicht, met mijn rugzak vol kennis en ervaring en op mijn liftbordje staat ‘betere marketingcommunicatie’. Dus: Wie pikt mij op en waar gaan we heen?
Meer posts