Het Imposter Syndroom: Wanneer val ik door de mand?

Het Imposter Syndroom, een constante twijfel aan je eigen bekwaamheid, is geen onbekende. Laten we in dit blog samen deze uitdaging bekijken en werken aan een zelfverzekerde toekomst. Lees je mee?.

Ontdekking van het Imposter Syndroom

Ondanks een degelijke opleiding en een gewaardeerde baan blijft dat knagende gevoel bestaan. Het Imposter Syndroom manifesteert zich bij degenen die hun prestaties systematisch onderschatten, zelfs bij succesvol werk en erkenning. De angst om ontmaskerd te worden blijft aanwezig.

Uit onderzoek van Psychologie Magazine onder 1500 lezers en volgers blijkt dat 24% vaak last heeft van het gevoel de boel te bedriegen. En wist je dat hoe hoger opgeleid je bent, hoe sterker die imposter-gevoelens kunnen zijn? Slimme mensen die een laag zelfvertrouwen hebben en een hang naar perfectionisme lopen een hoger risico. Zeker als ze ouders hebben die prestatiegericht of overbeschermend zijn geweest in de opvoeding.

De oorsprong van ondermijnende gedachten

Het Imposter Syndroom heeft verschillende gezichten en kan dus voortkomen uit je opvoeding. Misschien voel je je onzeker door je achtergrond of denk je dat anderen je waarderen om externe redenen. Hoe het ook zij, laten we deze gezichten één voor één onder de loep nemen.

Een kijkje in het bedriegershoofd

Hoe uit het Imposter Syndroom zich in het dagelijks leven? Eef Jutten, van psycholoog.nl, geeft een aantal voorbeelden.

• Ik werk gewoon extra hard. Zo zullen ze minder snel ontdekken dat ik het niet (aan)kan. Ik bereid me voor tot in de kleinste details. Het lijkt alleen of het nooit goed genoeg is. Ik voel me constant moe en overwerkt.
• Als ik succes heb of een complimentje krijg; dan weet ik dat ik gewoon geluk heb gehad. Bovendien heb ik hulp gehad van anderen en daardoor was het natuurlijk succesvol. Alleen had ik het nooit zo gekund.
• Ik doe wat van me gevraagd wordt en probeer zo goed mogelijk aan te voelen wat de ander wil. Daar haak ik op in en probeer er dan nog een schepje bovenop te doen. Eigenlijk ben ik een beetje een people pleaser. Ik doe het vooral voor de ander. Ondertussen vergeet ik steeds meer wie ik zelf nou eigenlijk ben en wat ik wel en niet kan.
• Ik gebruik mijn humor of charme om waardering te krijgen van anderen. Het gekke is alleen dat als ik die erkenning vervolgens krijg, ik me er helemaal niet goed bij voel. Ik weet zeker dat ik dan dat compliment krijg, omdat ze aardig voor me willen zijn en niet om dat ik ergens goed in ben.
• Het is belangrijk dat ik niet te zelfverzekerd overkom. De afwijzing die ongetwijfeld komt, vind ik dan nog erger. Dus doe ik onzeker of presteer ik onder mijn kunnen.
• Iedereen kan wat ik kan. Het is geen moeilijk of intelligent werk. Het stelt niets voor.
• Ik denk dat iedereen wel weet dat ik dit niet kan. En als ze het nog niet weten, dan komen ze er snel genoeg achter. Daar voel ik me behoorlijk onzeker en gestrest over.

Deze gedachten zijn vermoeiend en leiden tot strategieën om ontmaskering te voorkomen. Taken vermijden, uitstellen, cynisme, humor als schild gebruiken – het kan leiden tot destructieve patronen.

Wat kun je eraan doen?

Maar hier is het goede nieuws: je kunt iets doen aan die ondermijnende gedachten! Volgens Amerikaans onderzoek is het slim om steun te zoeken bij iemand die er een beetje buiten staat. Collega's maken het vaak erger, maar je vader, vriendin of zus kan je helpen uit te zoomen en te focussen op je kwaliteiten.

Beroemdheden als Natalie Portman en Jodie Foster hebben ook last van het Imposter Syndroom. Coach Nicoline van Roozendaal, verbonden aan De Baak, adviseert mensen met dit syndroom om hun diepste angsten onder ogen te zien. Door confrontatie en erkenning van deze angsten, kun je leren deze gedachten te herkennen en er niet meer naar te handelen.

Als uitsmijter geef ik 5 tips voor het overwinnen van het Imposter Syndroom:

Tip 1: Herken je imposter-gedachten

Neem de tijd om je imposter-gedachten te identificeren. Wellicht ben je bang om aan verwachtingen te voldoen of te falen. Schrijf deze gedachten op in een schrift of bewaar ze in je telefoon. Het herkennen van deze negatieve gedachten stelt je in staat om ze met een kalme blik te bekijken.

Tip 2: Trek je imposter-gedachten in twijfel

Zodra je je bewust bent van je imposter-gedachten, daag ze dan uit en transformeer ze in iets positiefs. Vraag jezelf af of deze negatieve gedachten werkelijk kloppen. Vervang ze door helpende gedachten, zoals: "Ik doe mijn best, meer kan ik niet doen." Het kan moeilijk zijn om stil te staan bij negatieve gedachten, maar onthoud dat ze vaak geen feiten zijn en dat je het nare gevoel kunt hanteren.

Tip 3: Vergelijk jezelf niet met anderen

Ieder individu is uniek op zijn of haar eigen manier. Jij dud ook! Vermijd het vergelijken van jezelf met anderen, aangezien dit je eigen positieve eigenschappen in de schaduw plaatst. Niemand is perfect in alles, en schijn bedriegt vaak. Het lijkt misschien alsof anderen alles onder controle hebben, maar je kent niet het volledige verhaal.

Tip 4: Breng je behaalde successen in kaart

Neem de tijd om je behaalde successen in kaart te brengen. Haal je diploma's tevoorschijn, noteer je sterke punten, denk na over waar je trots op bent en maak een lijst van je werkervaringen en taken. Als je hierbij vastloopt, vraag dan bijvoorbeeld aan een vriend wat je sterke punten zijn of aan je manager waarin je uitblinkt op het werk.

Tip 5: Zoek hulp

Als het Imposter Syndroom je parten speelt, overweeg dan hulp te zoeken. Praat met een goede vriend(in), familielid, manager of docent. Of met mij. Ik kan je helpen om uit te zoomen en de focus te verleggen van je onzekerheden naar je kwaliteiten.

En vergeet vooral niet om goed voor jezelf te zorgen. Gezond eten, voldoende slaap, ontspanning, wandelen, yoga - het helpt allemaal.

Dus, beste lezer, laten we dat Imposter Syndroom achter ons laten en met hernieuwd vertrouwen de toekomst tegemoet treden. Jij bent hier met een reden, en die reden is omdat je gewoon geweldig bent.